Çocuğunuz sizce hiperaktif mi? Hperaktif çocuklar sıralarında oturamaz, derste kalkıp dolaşırlar. Tuvalete gitmeliyim gibi bahanelerle sınıf dışına çıkmak ister, diğer arkadaşlarının dersi takip etmesine engel olurlar. El yazıları ve defter düzenleri bozuktur. Unutkandırlar, sık sık okul araç-gereçlerini kaybederler. Sabırsızlıkları nedeniyle soruları çabuk ve yanlış okuma ya da sorunun tamamını okumadan yanıtlamaya çalışır, sınavlarda dikkatsizce hatalar yaparlar. Uzmanlar, okul döneminde çocukları başarısızlığa sürükleyen Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu’nun okul döneminden önce tedavi edilmesini öneriyor.
Çocuklarda en sık görülen rahatsızlıklarından biri olan Dikkat Eksikliği Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), tedavi edilmediği takdirde hem çocukların hem de ailelerinin hayatlarını etkiliyor. Okul çağında ise çocuğun; okul arkadaşlarını, öğretmenlerini ve sosyal çevresindeki kişileri de etkileyen DEHB, çoğu zaman “hareketli çocuk” tanımlaması ile fark edilemiyor ve diğer olumsuzlukların yanı sıra okuldaki başarıyı da düşürüyor.
Hiperaktif çocuk nasıl anlaşılır?
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi’nden Çocuk ve Ergen Psikiyatristi Uzm. Dr. Algun Tüfekçi, DEHB belirtilerini “Çocukların erişkinlere göre çok daha hareketli olması doğal olmakla birlikte çocuğun ve ailesinin hayatını etkileyecek, okulda sorunlara neden olabilecek kadar hareketli olması hiperaktivite bozukluğunun belirtisidir. Bu çocukların elleri ayakları kıpır kıpırdır. Ayrıca bu çocuklarda sınıf gibi oturulması gereken ortamlarda yerinden kalkma, gezinme, uygunsuz zamanlarda koşuşturma, devamlı bir hareket halinde olma ve çok konuşma gözlemlenir” diyerek özetliyor.
Sınavlarda dikkatsizce hatalar yaparlar
Hiperaktivitenin okul çağındaki çocukların hayatını daha da zorlaştırdığına dikkat çeken Dr. Algun Tüfekçi, hem çocuğun hem de çevresindekilerin yaşadığı bu zorlukları ise şöyle aktardı:
“Okul çağına gelindiğinde DEHB’li çocuklar sıralarında oturamaz, derste kalkıp dolaşırlar. ‘Tuvalete gitmeliyim’ gibi bahanelerle sınıf dışına çıkmak isterler, konuşarak ya da fiziksel temasta bulunarak diğer arkadaşlarının dersi takip etmesine engel olurlar. El yazıları ve defter düzenleri bozuktur. Unutkandırlar, sık sık okul araç-gereçlerini kaybederler. Sabırsızlıkları nedeniyle soruları çabuk ve yanlış okuma ya da sorunun tamamını okumadan yanıtlamaya çalışırlar. Bu nedenle de sınavlarda dikkatsizce hatalar yaparlar.”
Hiperaktif çocuklar sıklıkla kaza geçirir
Hiperaktif çocukların dürtüsellikleri nedeniyle olaylara gereğinden fazla tepki verdiğini ve buna bağlı olarak da haklıyken haksız duruma düştüğünü aktaran Dr. Algun Tüfekçi, dürtüselliğin yarattığı diğer sonuçları da şöyle anlattı:
“Dürtüsellik; fiziksel olarak riskli davranışlar, başkalarının sözünü kesme, düşünmeden eyleme geçme, sıra bekleyememe, konuşma ya da oyunların arasına girme, tehlikeye eğilim, macera arayışı ve dış uyaranlara ani-beklenmedik yanıtlarla kendisini gösterir ve bu belirtiler sebebiyle çocuklar sıklıkla kazaya maruz kalırlar.”
Okul çağına gelmeden doktora götürülmeli
Dr. Algun Tüfekçi, ebeveynlerin çocuklarını dikkatlice gözlemlemesini ve çocuğun; bir oyunu uzun süre devam ettirememe, aşırı hareketlilik, isteklerini erteleyememe ve isteklerinin anında yapılmasını isteme gibi tepkisel davranışları varsa okul yaşına gelmeden önce mutlaka bir Çocuk ve Ergen Psikiyatrisi Uzmanı ile görüşülmesini önerdi.
