Bahar deyip geçmeyin! Kendini kırlara atmak da var, hastalanıp yatağa düşmek de… Önemli olan bahar güneşini doğru kullanmak…
Güneşin zararlı ışınlarının çeşitli cilt hastalıklarına sebep olduğu bilinse de güneşten tamamen kaçınmak da birçok sağlık sorununa yol açabiliyor. Türkiye güneş gören bir iklime sahip olmasına rağmen çalışmalarda özellikle doğu illerinde yüzde 90 oranında D vitamini eksikliği görülmekte. Vücudun gereksinim duyduğu D vitamininin yüzde 90’ı güneş ışığıyla, yüzde 10’u gıdalarla alınabilmekte. Bu nedenle sadece uygun beslenmek D vitamini ihtiyacını karşılayamıyor. D vitamini oluşturabilecek UV-B ışınları 11.00 – 15.00 saatleri arasında yeryüzüne indiği için, en faydalı zaman dilimi bu aralıkta. Bu saatlerde koruyucu faktör kullanmadan 30 dakika tüm vücut olarak güneşlenildiğinde 20 bin ünite, sadece yüz, diz altı bacaklar ve eller olarak güneşlenildiğinde ise 3 bin ünite D vitamini alınabilmekte. Bizden söylemesi…
Plaza hastalığından korunun
Çok katlı, güneş görmeyen ofis ortamında çalışanların sayısı her geçen gün artmakta. Ofis çalışanlarında güneş ışınlarını yetersiz almaya bağlı D vitamini eksikliği sık görüldüğü için aynı zamanda “Plaza hastalığı” olarak da isimlendirilen D vitamini eksikliği, yorgunluk hissini artırıyor. Özellikle mesai saati bittikten sonra adımları taşıyamayacak kadar bitkin, yapılan eforla uyumsuz bir yorgunluk hissi, mutsuzluk, konsantre olmakta zorluk çekmek, dikkati toparlayamamak, az yenmesine ve düzenli spor yapılmasına rağmen kilo vermekte zorluk yaşamak gibi problemler yaşanıyorsa D vitamini düzeyine baktırılması şiddetle tavsiye ediliyor.
Eskiden sadece kemik erimesi yaptığı bilinir ve halk arasında güneş vitamini ya da kemik vitamini olarak adlandırılırdı. Ancak yeni çalışmalarla 2000 kadar genin bozuk ve eksik çalışmasına neden olduğu saptandı. D vitamini eksikliğinin yol açabileceği hastalıklar şöyle sıralanmakta;
* Unutkanlık, dikkat eksikliği, konsantrasyon zayıflığı, multipl skleroz, Parkinson, yaşlılıkta Alzheimer hastalığı ve çocuklukta otizm yaptığı bilinmektedir.
* D vitamini eksikliğinde depresyon, bipolar bozukluk gibi psikolojik rahatsızlıklar, kronik yorgunluk, yaygın kas-kemik ağrısı, kemik erimesi, insülin direnci, büyüme gelişme geriliği gözlenebilmektedir.
* Bağışıklık sisteminin zayıf çalışmasına neden olarak sık tekrarlayan enfeksiyonlar gelişebilmektedir.
* Astım, kurdeşen gibi alerjik rahatsızlıklara neden olabilmektedir.
* Şeker hastalığına yakalanma riskini 8 kat artırabilmektedir.
* Bağırsaklarda kalsiyum ve magnezyum emilimini artırdığı ve böbreklerden atılımını azalttığı için kalsiyum-magnezyum eksikliğine de yol açabildiği görülmektedir.
* D vitamini eksikliğinde metabolizma yavaşladığı için özellikle bel ve basen bölgesinde yağlanma artışı gözlenebilmektedir.
* Düzenli spor yapmasına ve diyetine uymasına rağmen kilo veremeyenlerin D vitamini düzeyine baktırması önerilmektedir.
* En sık meme ve prostat olmak üzere 16 ayrı kanser gelişiminde etkisi olduğu saptanmıştır.
Hipertansiyon, kalp yetersizliği, kardiyovasküler hastalıklardan korunma açısından da önemlidir.
Aşırıya kaçmayın!
D vitamini birikebilen vitamin olduğu için fazlalığında çeşitli zehirlenme bulguları gösterebilmekte. Bu nedenle kan düzeylerinde eksiklik saptanmaması durumunda gereksiz ilaç kullanımından kaçınılması gerekiyor.
*Değerli bilgileri için Uz. Dr. Aytaç Karadağ’a teşekkürlerimizle…
