Çoğu annenin ileriki yaşlarda yedirmede zorluk yaşadığı yumurta, bebeklik döneminde minik bünyelere rahatlıkla sokulabilir. Bebekler için süt ve süt ürünleri kadar önemli olan bir besin olan yumurta bebekler için zengin bir demir, çinko ve kalsiyum kaynağı…
Özellikle uzun süre tok tutmasıyla ilk dönem beslenmede annelerin kahvaltı listesinde ilk sıralarda yer alan yumurta, bebekler için zengin bir demir, çinko ve kalsiyum kaynağıdır. Ancak bebeğinde alerji ve kilo sorunu bulunan annelerin yumurta konusunda dikkat etmesi gereken bazı kritik noktalar olduğu da şüphesizdir. Bunun yanında, yumurtaya karşı alerjik reaksiyon geliştiren çok sayıda bebeğin, yumurtada bulunan vitaminleri nasıl alacağı sorusu, pek çok annenin zihninde yanıt bulabilmiş değil. Ayrıca ailesinde kalp ve damar hastalığı olan bebeklerin yumurtayı nasıl tüketmesi gerektiği, aşırı kilolu çocuklarda yumurta tüketiminin nasıl olması gerektiği gibi soruların yanıtları, henüz annelerin zihninde yeterince yer bulabilmiş değil. İstinye Üniversitesi Hastanesi’nden Diyetisyen Serra Arslan, bebeklerde yumurta tüketimiyle ilgili merak edilen sorulara yanıt veriyor:
Sarısı mı, beyazı mı?
Bebeklik döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlık, büyüme ve gelişme için esastır. Doğumla başlayan ve 2 yaşına kadar devam eden yaşam dönemi, büyümenin çok hızlı oluşuna bağlı olarak makro ve mikro besin ihtiyacının yüksek olduğu, beyin gelişiminin yüzde 90’ının tamamlandığı, bağırsak mikrobiyotasının erişkin halini aldığı ve yeme davranışının geliştiği çok kritik bir dönemdir. İlk 6 ay sonrası tek başına anne sütünün bebeğin besin ihtiyacını karşılayamamasından ötürü 6. ayda bebeğin küçük mide kapasitesine uygun yüksek enerjili, yeterli protein içeriğine sahip gıdalarla tamamlayıcı beslenmeye başlanmalıdır. Tamamlayıcı beslenmede verilecek besinlerin kolay ulaşılabilir ve ucuz olması başarılı bir beslenme için temeldir. Yumurta da, bu dönemde demir, çinko, kalsiyum, B vitaminleri gibi eksikliği yaşanan mikrobesinlerin karşılanmasında en temel gıdalardan biridir.
Yumurta, yağ oranı düşük, vitamin ve mineral açısından zengin, kolay pişen, kolay püre haline getirilebilen, nispeten ucuz ve değerli bir tamamlayıcı besindir. Bebeklerde 6-8 aylık dönemlerde 1 adet haşlanmış yumurtanın sarısı, 8. aydan itibaren de günde 1 tam yumurta verilmeye başlanabilir.
Bıldırcın Yumurtasına Dikkat!
Tavuk yumurtası ile aynı şekilde pişirilip tüketilebilen bıldırcın yumurtası da bebeklerde tüketilebilecek yumurta çeşitlerindendir. Bilinenin aksine bıldırcın yumurtasının protein içeriği farklı değildir. Tavuk yumurtasında olduğu gibi bıldırcın yumurtasının da 100 gramında 13 gr protein bulunmaktadır. Fakat bıldırcın yumurtasının demir, çinko, potasyum ve sodyum içeriği tavuk yumurtasına oranla daha yüksektir. Bıldırcın yumurtası östrojen içermesi sebebiyle yüksek miktarlarda tüketilmesi halinde erken ergenliğe sebep olabilir. Bu nedenle bebeklere her gün değil haftada 1 kez, katı olarak pişirilmiş şekilde verilmelidir.
Bebeğinizin Kilosu Yumurta Tüketimi İçin Engel Değil
Ailesinde kalp hastalığı olsun olmasın, her bebeğin eğer yumurta alerjisi yoksa her gün tüketebileceği en kaliteli protein kaynağı yumurtadır. Kilo sıkıntısı yaşayan, hatta ayına göre yüksek kiloda olan bebeklerde dahi yumurtanın tokluk süresini uzatacağı göz ardı edilmeden yumurta tüketilebilir. Sadece kabızlık sıkıntısı yaşayan bebeklerde yumurtanın zeytinyağı ile beraber omlet şeklinde gün aşırı verilmesi bağırsak motilitesini artıracaktır.
Kalsiyumun demir emilimini azaltmasının bilinmesiyle beraber süt ve yumurtanın tüketilemeyeceği gibi yanlış bir düşünce ne yazık ki toplumumuzda hakim. Demir içeren bir gıdanın demir kaynağı sayılabilmesi için vücuttaki demir emiliminin yüksek olması gerekmekte, yumurtadaki demirin ise kırmızı et ve tavuktaki demir emilimi kadar yüksek olmaması sebebiyle süt ve yumurtanın beraber tüketilmesinde sakınca yoktur.
Yumurta Alerjisi Genelde 2-3 Yaşta Geçiyor
Besin alerjisi, herhangi bir besinin tüketilmesine, kokusunun duyulmasına, besinden üretilen herhangi bir ürüne veya bir besin katkı maddesine karşı bağışıklık sisteminin normal olmayan bir yanıt vermesidir. Besin alerjilerinin tanısı konurken biyokimyasal yöntemlerin gelişmesiyle hastanın beslenme programında yapılan değişiklikler tanıdan çok tedavinin bir parçası olmuştur. Herhangi bir besine alerji geliştikten sonra uygulanacak başarılı bir beslenme tedavisi, hastanın yaşam kalitesini önemli düzeyde artırır ve zaman zaman (anafilaksi) yaşam kurtarıcı olur. Anne sütü alan bebeklerde önce annenin beslenmesi düzenlenir, ek gıdalara geçişte de alerjen gıdalar bebeğin beslenmesinden çıkarılır. Süt, yumurta alerjisi genellikle 2-3 yaş civarında geçer. Diyete programı başlayınca en az 6 ay diyet yapılmalı, daha sonra çocuk alerji uzmanı tarafından tekrar değerlendirilmelidir.
Bebeğinizi Alerjiden Korumak İçin Bu Besinlere Dikkat!
Yumurta alerjisi olan bebeklerin annelerinin beslenmesinden çıkarması gereken gıdalar; hazırlanırken içine yumurta eklenmiş veya kızarma sağlamak içine üzerine yumurta sürülmüş ekmekler, Ramazan pidesi, kebapçı pideleri, pankek, waffle, donat, mufin, tüm pastane ürünleri, kekler, kremalı pastalar, pudingler, profiterol, yaş pastalar, bazı sütlü tatlılar, krem karamel, dondurma, beze, şerbetli tatlılar, fındıklı kurabiye ve diğer bisküvi, tatlı çeşitleri, sufle, erişte, noodle, bazı hazır makarna ve spagetti türleri, yemek ve hazır salata sosları, mayonez, beze, çikolata, bazı bonbon şekerler, köfteler, hamburger, kadınbudu köfte.
Besin etiketlerinde bu gıdalar yazıyorsa o ürünler de tüketilmemelidir:
- Yumurta beyazı
- Yumurta sarısı
- Yumurta tozu
- Globulin
- Livetin
- Ovalbumin
- Ovomusin
- Ovomukoid
- Ovovitellin
Hamilelikte De Gerekli
Gebelerde yumurta tüketimi, kaliteli protein alabilmek ve alınan protein kaynaklı gıdanın vücut proteinine yüksek oranda dönüşebilmesi için oldukça önemlidir. Her gün yumurta tüketmekte zorlanan anne adaylarında; et, tavuk, balık, peynir, yoğurt vb. gibi hayvansal kaynaklı gıdaları tüketim miktarları ayarlanarak denge kurulabilir.
